Developing Bystander Intervention Skills in Bullying of Gifted Students

Ö z Giriş: Bu araş tı rmanı n amacı ü stü n yetenekli ortaokul öğ rencilerinin zorbalığ a seyirci mü dahale becerilerinin geliş tirilmesine yö nelik gevrimigi psikoeğ itim programı nı uygulamak ve etkisini incelemektir. Bu amag doğ rultusunda mevcut araş tı rmada zorbalığ a seyirci mü dahale psikoeğ itim programı FASKU'nun (fark etme, acil yorumlama, sorumluluğ unu ü stlenme, karar verme ve uygulama) zorbalığ a seyirci olan ü stü n yetenekli ortaokul öğ rencilerinin mü dahale becerilerine etkisi incelenmiş tir. Yö ntem: : Araş tı rma Bilim ve Sanat Merkezi'ne devam eden 5. ve 6. sı nı f dü zeyindeki ü stü n yetenekli öğ rencilerle yü rü tü lmüş tü r. Deney (11 öğ renci) ve kontrol (11 öğ renci) grubu olmak ü zere 22 ü stü n yetenekli öğ renci ile galış ma grubu oluş turulmuş tur. Araş tı rmada veriler Zorbalığ a Seyirci Mü dahale Ö lgeğ i (ZSMÖ) ile elde edilmiş tir. Araş tı rma kapsamı nda deney grubuna 6 oturumluk gevrimigi psikoeğ itim programı uygulanmış, kontrol grubuna ise herhangi bir galış ma yapı lmamış tı r. Araş tı rma deseni, deney ve kontrol gruplu (ö ntest, sontest ve izleme testi) yarı deneysel bir modeldir. Bulgular: Araş tı rmadan elde edilen bulgular, uygulanan psikoeğ itim programı nı n deney grubundaki ü stü n yetenekli öğ rencilerin zorbalığ a seyirci mü dahale becerilerinde farklı laş ma sağ ladığı nı ortaya koymuş tur. Bu sonuglar doğ rultusunda, ü stü n yetenekli öğ rencilerin zorbalığ a seyirci mü dahale becerilerinde psikoeğ itim programı nı n etkili olduğ u anlaşı lmaktadı r. Tartış ma: Bu doğ rultuda elde edilen bulgular değ erlendirildiğ inde programı n uygulandığı deney grubundaki öğ rencilerin zorbalığ a seyirci mü dahale becerisini geliş tirmede etkili olduğ unu gö stermektedir. Zorbalığ a seyirci mü dahale psikoeğ itim programı, ü stü n yetenekli öğ rencilerde uygulanan psikoeğ itim programları ve gevrimigi terapi konuları ele alı nı p tartışı lmış tı r. Sonuç ve Ö neriler: Deney grubunun sontest puanları nı n ö ntest puanları ndan anlamlı dü zeyde farklı olduğ u gö rü lmüş tü r. Deney grubunun izleme testi ile sontest puanları arası nda anlamlı bir fark olmadığı bulunmuş tur. Deney grubunun sontest puanları nı n kontrol grubunun sontest puanları ndan anlamlı dü zeyde farklı olduğ u sonucuna ulaşı lmış tı r. Kontrol grubunun zorbalığ a seyirci mü dahale ö lgeğ inden aldı kları sontest puanları ile ö ntest puanları arası nda anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiş tir.